Angst

We zijn allemaal wel eens angstig. En angst  gevoelens zijn altijd een onderdeel van ons leven. Angst is namelijk, in de juiste dosis, functioneel om je vooruit te helpen. Teveel angst zorgt er echter voor dat je verlamd en je daarbij ook duidelijk wordt belemmerd in je dagelijkse doen en laten.

Wat is angst en wanneer wordt het een stoornis?

Angst is een normale emotie die ons waarschuwt voor gevaar en ons helpt om te reageren in bedreigende situaties. Iedereen ervaart wel eens angst, bijvoorbeeld bij een examen of in een gevaarlijke situatie. Dit wordt problematisch wanneer angst buitensporig wordt, langdurig aanhoudt, en het dagelijks functioneren belemmert. In dat geval spreken we van een angststoornis.

Hoe vaak komt angst voor?

Angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische aandoeningen. In Nederland heeft ongeveer 1 op de 5 mensen ooit in hun leven een angststoornis. Vrouwen hebben vaker last van angststoornissen dan mannen.

Verschillende soorten angststoornissen

Er zijn meerdere typen angststoornissen, elk met hun eigen kenmerken:

1. Gegeneraliseerde angststoornis (GAS): voortdurende zorgen over alledaagse dingen, zoals werk, gezondheid of financiën, zonder duidelijke aanleiding.
2. Paniekstoornis: plotselinge en intense paniekaanvallen, vaak gepaard met lichamelijke symptomen zoals hartkloppingen, zweten en duizeligheid.
3. Sociale angststoornis: extreme angst voor sociale situaties, uit angst om beoordeeld, vernederd of afgewezen te worden.
4. Specifieke fobieën: intense angst voor een specifieke situatie of object, zoals hoogtes, spinnen of vliegen.
5. Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD): terugkerende obsessieve gedachten en/of dwangmatige handelingen om angst te verminderen.
6. Posttraumatische stressstoornis (PTSS): angst- en stressklachten na het meemaken van een traumatische gebeurtenis, zoals een ongeluk, geweld of natuurramp.

Oorzaken en risicofactoren

Angststoornissen ontstaan meestal door een combinatie van factoren, waaronder:

• Biologische factoren: een overactief stresssysteem in de hersenen of genetische aanleg.
• Psychologische factoren: perfectionisme, trauma’s of een negatieve kijk op de wereld.
• Omgevingsfactoren: stressvolle gebeurtenissen, zoals verlies, werkdruk of relationele problemen.

Symptomen van angststoornissen

Hoewel de symptomen per angststoornis verschillen, zijn er enkele gemeenschappelijke kenmerken:

• Overmatige zorgen of angsten.
• Vermijden van bepaalde situaties, objecten of mensen.
• Lichamelijke klachten zoals hartkloppingen, zweten, trillen of kortademigheid.
• Moeite met ontspannen en concentreren.
• Rusteloosheid en slaapproblemen.

Behandelingsopties in de reguliere GGZ

Angststoornissen zijn goed te behandelen.

• Psychotherapie: o.a. cognitieve gedragstherapie (CGT) leert je om angstige gedachten te herkennen en uit te dagen. En met ACT leer je om te accepteren dat angst een onderdeel is van het leven en daarnaast leer je bewustere keuzes te maken rondom die angst.
• Medicatie: zoals antidepressiva of angstremmers, om de symptomen te verminderen.
• Exposuretherapie: gecontroleerde blootstelling aan de angstbron om deze te overwinnen.
• Leefstijlaanpassingen: voldoende beweging, ontspanningstechnieken en een gezond slaappatroon.

Complementaire behandelingsopties die ik ook aanbied

• NEI therapie: welke emotionele blokkades zorgen ervoor dat jij bepaalde klachten ervaart?
• Wandeltherapie: samen naar buiten en samen in beweging komen, letterlijk en figuurlijk
• Human Design: ontdek hoe jouw energie zou moeten werken en waarin je design angst ‘voorgeprogrammeerd’ is.

Gevolgen van onbehandelde angststoornissen

Als angststoornissen onbehandeld blijven, kunnen ze leiden tot sociaal isolement, relatieproblemen, verminderde werkprestaties en verhoogde risico’s op depressie of middelenmisbruik. Het is daarom belangrijk om tijdig hulp te zoeken.