De mens is een mooi wezen. En bijna geen enkel wezen op deze aarde kan zo goed nadenken als de mens. Geen wonder dat al dit denken dus soms ook onze valkuil wordt! Wellicht hebben jullie het al vaker voorbij zien komen NIVEA. Oftewel, niet invullen voor een ander.
Doordat wij als mensen geneigd zijn overal goed over na te denken, vullen we vaak ook automatisch dingen in voor een ander. “Hij vindt mij niet aardig”, “Als ik dat doe zal ik uitgelachen worden”, “Hij neemt mij niet serieus”. Dit automatisch invullen van andermans gedachten, doet iedereen wel een keer. Maar als het vaak gebeurd, dan kan het zijn dat je er ook dingen door gaat vermijden. Of bijvoorbeeld vaak in de problemen komt omdat je afgaat op het gene wat je invult en niet op wat daadwerkelijk gaande is. En dat is nu precies waarom ‘nivea’ niet helpend is.
Sociale situaties
Het denken voor andere wordt vaak opgeroepen in sociale situaties. En tegenwoordig ook vaak als er dingen op social media geplaatst worden. Want ondanks dat er hierbij geen fysiek publiek aanwezig is, weet je wel dat mensen je bericht kunnen lezen of zien. Heel even geef je een inkijk in jouw eigen mening, visie of datgene wat je leuk vindt. En op dat moment ben je kwetsbaar.
Wanneer je voldoende zelfvertrouwen hebt of je niet druk maakt over wat andere nu eigenlijk van je vinden ervaar je hier waarschijnlijk geen problemen mee. In de meeste gevallen gaat het bij ‘nivea’ namelijk om negatieve aannames over jezelf. Bijvoorbeeld wanneer je nog twijfelt of iets wel goed genoeg is. Of wanneer jij het belangrijk vindt want andere denken of je negatieve reacties snel aantrekt. In deze gevallen sta je waarschijnlijk net even wat langer stil bij ‘wat, als’! Want wat nu als “ze” het raar, negatief of dom vinden? Dan zegt dat automatisch ook wat over jou toch? (NIVEA!). Het zorgt in elk geval voor angst om jezelf te zijn, of angst om in sociale contacten naar de voorgrond te treden. En dat is zonde!
Vicieuze cirkel
Mensen die invullen voor een ander zitten vaak vast in een vicieuze cirkel. Doordat je er vanuit gaat dat andere negatief over je denken, ga je bijvoorbeeld dingen vermijden. Je gaat er vanuit dat een promotie er voor jou toch niet in zit. Of je reageert snel defensief omdat je er vanuit gaat dat elke reactie een aanval is. Vaak begint het al voordat de (sociale) situatie daadwerkelijk plaats vindt. Eenmaal in de situatie zit je enorm veel in je hoofd. Je gaat of eerder weg, of neemt niet eens deel aan de situatie. En achteraf heb je dan tijd om na te denken over wat andere nu eigenlijk van je aanwezigheid of afwezigheid vonden. En wat jij van jezelf vond in die situatie. Hier kun je lang in blijven hangen en voor je het weet maak jij je al weer druk over de volgende situatie.
Twee manieren om nivea los te laten
Wanneer ik met cliënten aan de slag ga probeer ik vaak twee kanten te belichten. Aan de ene kant vindt ik het belangrijk om vast te stellen dat iedereen een mening heeft. Ongeacht of jij nu wel of niet hardop zegt wat je van plan was. En dat als al die andere mensen een mening mogen hebben, dan mag jij dat ook! Wat vind je nu echt belangrijk? Wat vind je gaaf? Waar wordt je blij van? Waar sta jij voor? Zeg het hardop! Het is immers jouw mening, jouw gevoel of jouw passie. En als andere daar negatief op reageren, betekend dat niet automatisch dat ze gelijk hebben. Vaak gooit een negatief zelfbeeld hier ook roet in het eten en daar moet dan aan gewerkt worden. Mijn motto hierbij: je kan nooit iedereen tevreden houden, dus begin vooral bij jezelf!
Aan de andere kant probeer ik ook te onderzoeken waar bepaalde ‘nivea’ gedachten vandaan komen. Iedereen doet bepaalde ervaringen op in zijn leven, waardoor hij in zijn gedachte ook bepaalde aannames doet. Weten welke bril jij op hebt, kan helpen bij het leren ontdekken met hoe jij naar de buitenwereld kijkt. Want het idee dat andere mensen je dom, raar of gek vinden is vaak gebaseerd op aannames. En deze zijn mogelijk beïnvloed door ervaringen uit het verleden of je eigen onzekerheid. Hoe meer je hierbij durft te onderzoeken, hoe duidelijker het wordt waar je angst nu precies vandaan komt. En dus ook hoe je er mee aan de slag kan gaan. Door leuke onderzoekjes, experimenten en uitdagingen kom je er al vrij snel achter dat je eigenlijk helemaal niet zo goed bent in het inschatten van wat andere nu denken! En dat echt niet iedereen zo gefocust is op bepaalde eigenschappen die jij bijvoorbeeld negatief inschat bij jezelf.
En nu jij!
Bedenk eens voor jezelf, loop jij wel eens tegen dingen aan doordat je invult voor een ander? Stel jezelf dan de vraag: hoe realistisch is die gedachte? Op welke feiten baseer ik die gedachte? En wat als het klopt, vergaat de wereld dan? Hopelijk kom je dan al vrij snel tot de conclusie dat het ‘maar’ een gedachte is die je zelf hebt ingevuld. En dat die niet perse waar hoeft te zijn. Door te doen waar jij blij van wordt, merk je vanzelf wat de reacties zijn. Je kunt er ook voor kiezen om dit in kleine stapjes op te bouwen. Op basis daarvan kan je maar één conclusie trekken: misschien is niet iedereen het met je eens, maar gelukkig hoef je ook niet iedereen te vriend te houden! Je wordt wel gelukkig van de dingen doen die jij fijn vindt. En dat is uiteindelijk toch wat telt?
Klinkt dit te makkelijk om waar te zijn? Dan loop je waarschijnlijk vaker tegen ‘nivea’ aan dan je zou willen. Dan kan het verstandig zijn om eens met iemand over je gedachtes te gaan praten. Dit kan een vertrouwenspersoon zijn in je omgeving. Maar als dat te spannend is kan een coach of psycholoog ook geen kwaad. Die kunnen vaak beter van een afstandje bekijken wat er nu precies gebeurd.
Mail gerust als je hier wat meer vragen over hebt!